Antioxidants, असे पदार्थ आहेत जे शरीराला विविध रोगांपासून वाचवतात. ते वृद्धत्वाची प्रक्रिया मंद करतात. ते व्हिटॅमिन-ए, व्हिटॅमिन-सी आणि व्हिटॅमिन-ईमध्ये आढळतात. भाज्या आणि फळांमध्ये Antioxidants मुबलक प्रमाणात असतात. Antioxidant म्हणजे काय आणि अँटिऑक्सिडंट्स चे फायदे काय आहेत हे आपण या लेखात जाणून घेणार आहोत.
Antioxidant काय आहे
Antioxidant असे पदार्थ आहेत जे फ्री रॅडिकल्समुळे होणारे पेशींचे नुकसान रोखतात. फळे आणि भाज्यांमध्ये अँटिऑक्सिडंट्स नैसर्गिकरित्या आढळतात. याशिवाय हे सप्लिमेंट्समध्येही आढळते. नैसर्गिक खाद्यपदार्थांमध्ये अँटिऑक्सिडंट्स भरपूर असल्याने, पूरक आहारांची क्वचितच गरज असते. भाज्या आणि फळांमध्ये नैसर्गिकरित्या Antioxidants आढळतात. सर्वात सामान्य अँटिऑक्सिडंट्स म्हणजे जीवनसत्त्वे सी, ई, बीटा-कॅरोटीन, कॅरोटीनोइड्स आणि मॅंगनीज आणि सेलेनियम सारखी खनिजे.
बीटा-कॅरोटीन, व्हिटॅमिन ई आणि व्हिटॅमिन सी समृद्ध असलेले अन्न हे अँटिऑक्सिडंट्सचे उत्कृष्ट स्त्रोत आहेत आणि आपल्या आहारात सहजपणे समाविष्ट केले जाऊ शकतात. हे नैसर्गिकरित्या हिरव्या भाज्यांमध्ये आढळते. Antioxidants, फ्री रॅडिकल्स कमी करण्याचे काम करतात. फ्री रॅडिकल्स हे मुक्त रेणू असतात जे तुमच्या पेशींशी संलग्न असलेल्या ठिकाणी जमा होतात. ही प्रक्रिया तुम्हाला अनेक रोगांना जवळ घेते, परंतु अँटिऑक्सिडंट्स घेतल्याने हे फ्री रॅडिकल्स एकाच ठिकाणी जमा होत नाहीत.
अँटिऑक्सिडंट्स चे फायदे
1. डोळ्यांसाठी फायदेशीर
डोळ्यांना निरोगी ठेवण्यासाठी अँटिऑक्सिडंट्स खूप महत्त्वाचे असतात. व्हिटॅमिन सी डोळ्यांसाठी खूप फायदेशीर मानले जाते. वाढत्या वयाबरोबर दृष्टी कमकुवत होते. दृष्टी तेजस्वी ठेवण्यासाठी अँटिऑक्सिडंट्स युक्त आहार घ्यावा.
2. कर्करोगाचा धोका कमी होतो
अँटिऑक्सिडंट्स शरीरातील पेशींचे नुकसान होण्यापासून संरक्षण करतात. ते त्यांच्या कर्करोगविरोधी गुणधर्मांमुळे कर्करोगासारख्या काही जीवघेण्या आजारांना प्रतिबंधित करण्यात मदत करतात. काही संशोधकांच्या मते, कर्करोगाच्या काळात शरीरात अँटिऑक्सिडंट्सची कमतरता असते. त्यामुळे Antioxidants युक्त आहार घेतल्यास कर्करोगाचा धोका कमी होतो. कॅन्सरच्या रुग्णांना अँटिऑक्सिडंट युक्त आहार घेण्याचा सल्लाही डॉक्टर देतात.
3. सुजन कमी करते
नियमित आहारात अँटिऑक्सिडंट्सच्या कमतरतेमुळे सुजन आणि इतर अनेक रोग होऊ शकतात. निसर्गातून मिळविलेले अँटिऑक्सिडंट्स देखील प्रतिबंधात्मक औषधे म्हणून वापरले जातात. जेव्हा ऑक्सिजन रेणू इलेक्ट्रॉन गमावतो आणि अस्थिर होतो तेव्हा ऑक्सिडेशन होते. अँटिऑक्सिडंट ऑक्सिडेशन प्रणाली सुधारते, प्रक्रियेत जळजळ कमी करते.
4. प्रतिकारशक्ती वाढविते
काही तज्ज्ञांच्या मते, व्हिटॅमिन ई, सी, सेलेनियम, बीटा कॅरोटीन आणि झिंक, अँटीऑक्सिडंट्स यांसारखे पोषक घटक शरीराची प्रतिकारशक्ती वाढवण्यास मदत करतात. संसर्गाशी लढा देण्यासाठी शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करते.
5. हृदयरोगापासून दूर ठेवते
अँटिऑक्सिडेंट्स तुम्हाला हृदयविकारांपासून दूर ठेवतात. पण त्यासाठी अँटिऑक्सिडेंट्स बनवून एक विशेष प्रक्रिया घ्यावी लागते. या विशिष्ट प्रक्रियेत, अँटिऑक्सिडंट्स मुक्त रॅडिकल्स आणतात जे हृदयरोगासाठी धोकादायक असतात, ही एक सामान्य स्थिती आहे. अनेक अभ्यास दर्शवतात की बीटा कॅरोटीन आणि व्हिटॅमिन सी हृदयरोगांवर प्रभावीपणे कार्य करतात. अँटिऑक्सिडंट्स हृदयरोगासाठी जबाबदार असलेल्या कोलेस्टेरॉलची पातळी देखील सकारात्मकरित्या सुधारतात.
6. प्रतिकारशक्ती वाढवते
एका अभ्यासात असे दिसून आले आहे की व्हिटॅमिन सी आणि ई, सेलेनियम, बीटा-कॅरोटीन आणि जस्त यांसारख्या अँटिऑक्सिडंट पोषक घटकांमुळे प्रतिकारशक्ती सुधारते. ज्याद्वारे तुम्ही बॅक्टेरिया, परजीवी किंवा विषाणूंमुळे होणाऱ्या संसर्गापासून संरक्षण करता. अल्फा-लिपोइक ऍसिड हे आणखी एक महत्त्वाचे अँटिऑक्सिडंट आहे जे रोगप्रतिकारक शक्ती वाढविण्यासाठी जीवनसत्त्वे C आणि E पेक्षा अधिक प्रभावी असल्याचे दिसून आले आहे.
7. वय वाढण्यापासून थांबविते
अँटिऑक्सिडंट्स तुमच्या पेशींचे नुकसान होण्यापासून संरक्षण करतात, तुमचे कर्करोग, वृद्धत्व आणि इतर रोगांपासून संरक्षण करतात. आपल्या शारीरिक संरचनेचे रक्षण करण्यासाठी ते सुपरहिरोसारखे काम करतात. इटलीमध्ये केलेल्या एका अभ्यासात असे आढळून आले आहे की Antioxidants केवळ वृद्धत्वाचे घटक कमी करत नाहीत तर ते वृद्धत्वाशी संबंधित रोगांचा धोका देखील कमी करतात. याशिवाय अनेक अभ्यासातून हे सिद्ध झाले आहे की अँटिऑक्सिडंट्स वृद्धत्वाची प्रक्रिया रोखतात.
हे सुद्धा वाचा-
