बडीशेप खाण्याचे फायदे व नुकसान | Fennel Benefits and Side Effects in Marathi: आपण सर्वजण माउथवॉश म्हणून बडीशेप वापरतो. ही बडीशेप औषधी गुणधर्मांनी परिपूर्ण आहे. भारतीय स्वयंपाकघरात जिऱ्यासारखी बडीशेप पाहणे सामान्य आहे. हे अन्नामध्ये मोठ्या प्रमाणावर वापरले जाते. याशिवाय अन्न खाल्ल्यानंतर याचे सेवन करणे हे माऊथ फ्रेशनर म्हणूनही लोकप्रिय आहे. बडीशेपमध्ये कॅल्शियम, मॅग्नेशियम, फॉस्फरस, पोटॅशियम, व्हिटॅमिन ए आणि व्हिटॅमिन सी यांसारखे पोषक घटक आढळतात. पोटाशी संबंधित समस्यांवर बडीशेप रामबाण उपाय म्हणून काम करते. बडीशेप खाण्याचे फायदे व तोटे कोणते आहेत हे या लेखात तुम्हाला कळेल.
बडीशेप खाण्याचे फायदे
1. बडीशेप खाल्ल्याने दृष्टी सुधारते
व्हिटॅमिन-ए आणि व्हिटॅमिन-सी डोळ्यांची दृष्टी वाढवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. बडीशेपमध्ये व्हिटॅमिन ए आढळते. जर कोणाचे डोळे जळत असतील किंवा खाज येत असेल तर बडीशेपची वाफ डोळ्यांवर लावल्याने आराम मिळतो. यासाठी एका सुती कापडात बडीशेप गुंडाळून हलके गरम करून डोळे शेकून घ्यावे. ते जास्त गरम नाही याची काळजी घ्या.
2. उच्च रक्तदाब कमी होतो
ज्यांना उच्च रक्तदाबाची समस्या आहे त्यांच्यासाठी बडीशेप देखील एक फायदेशीर घरगुती उपाय ठरू शकते. बडीशेपमध्ये पोटॅशियम, कॅल्शियम आणि मॅग्नेशियमसह अनेक आवश्यक घटक आढळतात, जे वाढलेले रक्तदाब कमी करण्यास मदत करतात.
3. वजन कमी करण्यास उपयुक्त
फायबरने भरपूर असलेली बडीशेप वाढत्या वजनावर नियंत्रण ठेवण्यासाठीही फायदेशीर ठरते. हे केवळ वजन कमी करण्यास मदत करत नाही तर शरीरात अतिरिक्त चरबी तयार होण्यास प्रतिबंध करते. कोरियामध्ये झालेल्या एका संशोधनानुसार, एका कप बडीशेप चहा प्यायल्याने वजन वाढण्यापासून बचाव होतो.
3. पचनासाठी फायदेशीर
बडीशेपचा वापर सामान्यतः पचनाच्या समस्यांपासून मुक्त होण्यासाठी केला जातो. इरिटेबल बोवेल सिंड्रोम सारख्या गंभीर पोटाच्या समस्यांपासून मुक्त होण्यासाठी त्याचे अँटिस्पास्मोडिक आणि कार्मिनिटिव्ह गुणधर्म खूप प्रभावी आहेत. याशिवाय पोटदुखी, फुगणे आणि गॅस यांसारख्या समस्या दूर करण्यासाठी तसेच अल्सर, जुलाब आणि बद्धकोष्ठता इत्यादी समस्या दूर करण्यासाठी बडीशेप प्रभावी ठरते.
4. श्वासाच्या दुर्गंधीपासून दूर
श्वासात ताजेपणा राखण्यासाठी बडीशेप वापरली जाते. बडीशेप चघळल्याने श्वासाची दुर्गंधी दूर होते. बडीशेप चघळल्याने तोंडातील लाळ वाढते, जी बॅक्टेरिया काढून टाकण्यास उपयुक्त ठरू शकते. याशिवाय, बडीशेपचे गुणधर्म असे आहेत की ते तोंडाच्या संसर्गापासून देखील संरक्षण करू शकते.
5. कॉंस्टीपेशन च्या स्थितीत आराम
अनियमित दिनचर्या आणि खाण्यापिण्याच्या सवयींमुळे बद्धकोष्ठतेची (Constipation) समस्या सामान्य होते. अँटिऑक्सिडेंट समृद्ध बडीशेप बद्धकोष्ठता दूर करण्यास मदत करते. बडीशेप पिऊन बद्धकोष्ठतेपासून बऱ्याच अंशी आराम मिळतो.
6. बडीशेप सूज कमी करते
बडीशेप मध्ये कोलीन नावाचे अत्यंत महत्वाचे पोषक तत्व असते, जे जुनाट जळजळ आणि लालसरपणा कमी करण्यास मदत करते. ज्या लोकांना त्वचेवर किंवा सांध्यांमध्ये जळजळ होण्याची समस्या आहे त्यांच्यासाठी बडीशेप खाणे खूप फायदेशीर ठरू शकते.
बडीशेप खाण्याचे नुकसान
1. स्तनपान देणाऱ्या महिलांनी बडीशेप टाळावी
स्तनपान करणाऱ्या महिलांनीही बडीशेप देणे टाळावे. याचा मुलाच्या आरोग्यावर वाईट परिणाम होऊ शकतो. बडीशेप जास्त प्रमाणात खाणे बाळ आणि आई दोघांसाठीही हानिकारक असते.
2. औषधांसह सेवन करू नका
जर तुम्ही डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार कोणत्याही प्रकारची औषधे घेत असाल तर या काळात बडीशेपचे सेवन अजिबात करू नका. असे मानले जाते की हे पाऊल आरोग्यासाठी हानिकारक सिद्ध होऊ शकते. तरीही तुम्हाला बडीशेप आहाराचा भाग बनवायची असेल तर त्यासाठी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्या.
3. ऍलर्जीचा धोका
तुम्हाला कोणत्याही प्रकारच्या ऍलर्जीचा त्रास होत असला तरीही बडीशेप खाणे टाळा. तज्ज्ञांच्या मते, यामुळे ऍलर्जीची समस्या आणखी वाढू शकते. बडीशेप जास्त प्रमाणात खाल्ल्याने एलर्जीची प्रतिक्रिया होऊ शकते.
हे सुद्धा वाचा-
अस्वीकरण: हा लेख सामान्य माहितीवर आधारित आहे. कोणतीही वैद्यकीय समस्या असल्यास, प्रथम डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
