भारत भौगोलिकदृष्ट्या जगातील सातव्या क्रमांकाचा देश आहे, तर लोकसंख्येच्या बाबतीत चीननंतरचा दुसरा सर्वात मोठा देश आहे. सध्या भारत 28 राज्ये आणि 8 केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये विभागलेला आहे. 2021 पर्यंत एकूण 748 जिल्हे आहेत, भारताच्या 2011 च्या जनगणनेत 640 जिल्हे आहेत. पण तुम्हाला माहित आहे का भारतातील सर्वात सर्वात लहान जिल्हा कोणता, जर नसेल तर आम्ही त्याबद्दल सविस्तर सांगणार आहोत.
भारतातील सर्वात सर्वात लहान जिल्हा कोणता
भारतातील सर्वात सर्वात लहान जिल्हा पुडुचेरी या केंद्रशासित प्रदेशातील ‘माहे’ आहे. हा जिल्हा नदीच्या मुखाशी वसलेला आहे आणि केरळ राज्याने वेढलेले आहे. कन्नूर जिल्हा तीन बाजूंनी माहे आणि एका बाजूने कोझिकोड जिल्हा आहे. पूर्वी फ्रेंच भारताचा भाग असलेले, माहे आता पुडुचेरी केंद्रशासित प्रदेशातील चार जिल्ह्यांपैकी एक असलेल्या माहे जिल्ह्यात नगरपालिका बनवते. पुद्दुचेरी विधानसभेत माहेचा एक प्रतिनिधी आहे.
लोकसंख्या – २०११ च्या भारताच्या जनगणनेनुसार, माहेची लोकसंख्या ४१,८१६ होती, तेथे प्रामुख्याने मल्याळी आहे. लोकसंख्येच्या 46.5% पुरुष आहेत आणि उर्वरित 54.5% स्त्रिया आहेत. माहेचा सरासरी साक्षरता दर ९७.८७% आहे; पुरुष आणि महिला साक्षरता अनुक्रमे 98.63% आणि 97.25% होती. लिंग गुणोत्तर (1184 स्त्रिया प्रति 1000 पुरुष) आणि माहेमधील साक्षरता दर हे दोन्ही देशाच्या इतर भागांच्या तुलनेत तुलनेने जास्त आहेत. राष्ट्रीय लिंग गुणोत्तर 940 महिला प्रति पुरुष आहे आणि साक्षरता दर 74.04 टक्के आहे.
माहेमध्ये, 10.89% लोकसंख्येमध्ये सहा वर्षांखालील मुलांचा समावेश आहे. 2011 च्या जनगणनेमध्ये, बाल लिंग गुणोत्तर 2001 च्या जनगणनेच्या आकडेवारीच्या 1000 मुलांमागे 910 मुलींच्या तुलनेत 1000 मुलांमागे 978 मुली आहे. 2011 मध्ये, 2001 च्या 11.34 टक्क्यांच्या तुलनेत माहे जिल्ह्यात 6 वर्षाखालील मुलांची संख्या 10.89 टक्के होती. 2011 ते 2001 दरम्यान निव्वळ 0.45 टक्के घट झाली.
भारताच्या २०११ च्या जनगणनेनुसार लोकसंख्येमध्ये हिंदूंचा वाटा ६६.८% (२७,९४०) आणि मुस्लिमांचा वाटा ३०.७% (१२,८५६) आहे. ख्रिश्चन लोकसंख्येच्या 2.29% (958) आहेत.
संस्कृती – या भागाची संस्कृती आणि भूगोल केरळच्या मलबार किनार्‍यावरील जवळपास सर्वांप्रमाणेच आहे. शहरात फारच कमी फ्रेंच भाषा बोलणारे आहेत (100 पेक्षा कमी). या भागात फ्रेंच भाषेचा केवळ काही प्रभाव उरला आहे. हे मुख्यतः आर्किटेक्चर आणि काही जुन्या इमारतींमध्ये प्रतिबिंबित होतात. विशू, ओणम आणि ईद हे या भागातील प्रमुख सण आहेत. प्रमुख भाषा मल्याळम आहे. लोकसंख्येमध्ये अरबी भाषिकांचाही समावेश आहे. प्रमुख धर्म हिंदू धर्म आहे; 66.8% लोक याचे अनुसरण करतात.
वाहतूक – माहेचा सर्वात जवळचा विमानतळ अलीकडेच सुरू झालेला कन्नूर आंतरराष्ट्रीय विमानतळ, मत्तन्नूर, 40 किलोमीटर (25 मैल) अंतरावर आहे. पुढील जवळचे विमानतळ 85 किलोमीटर (53 मैल) अंतरावर कालिकत आंतरराष्ट्रीय विमानतळ, कारीपूर आहे. जवळचे रेल्वे स्टेशन माहे रेल्वे स्टेशन आहे, जिथे काही लोकल आणि एक्सप्रेस गाड्या थांबतात. जवळची प्रमुख रेल्वे स्थानके, जिथे अनेक लांब पल्ल्याच्या गाड्या थांबतात, ते थलासेरी, कन्नूर, मंगलोर आणि वाटकारा आहेत.
पुडुचेरी रोड ट्रान्सपोर्ट कॉर्पोरेशनच्या काही बसेस माहे मध्ये चालतात. अन्यथा केरळ राज्य मार्ग परिवहन महामंडळ, मलबारमधील खाजगी बसेस आणि ऑटो रिक्षाद्वारे मोठ्या प्रमाणात सार्वजनिक वाहतूक व्यवस्थापित केली जाते.
प्रशासन – माहे नगरपालिका ही माहेच्या स्थानिक प्रशासनाची जागा आहे. माहे नगरपालिका क्षेत्रात 9 चौरस किलोमीटर (3.5 चौरस मैल) एक विधानसभा मतदारसंघ आहे, म्हणजे माहे. 1978 पासून नगर परिषद अस्तित्वात नव्हती. त्यानंतर, प्रादेशिक प्रशासक किंवा प्रादेशिक कार्यकारी अधिकारी महे नगरपरिषदेच्या विशेष अधिकाऱ्याच्या क्षमतेनुसार अध्यक्ष आणि उपाध्यक्षांच्या अधिकाराचा वापर करत असत. जवळपास 30 वर्षांनी 2006 मध्ये नागरी निवडणुका झाल्या. निवडणुकीच्या आधारे, माहे नगरपालिकेचे अध्यक्ष आणि 15 नगरसेवकांनी शपथ घेतली.
हे सुद्धा वाचा –
- भारतातील सर्वात मोठा जिल्हा कोणता आहे
- भारतातील सर्वात मोठा केंद्रशासित प्रदेश कोणता आहे
- आचार संहिता म्हणजे काय | नियम व कायदे
