जगातील सर्वात लहान पक्षी कोणता: पंख असलेल्या किंवा उडणाऱ्या कोणत्याही प्राण्याला पक्षी म्हणतात. जीवशास्त्रात अविस वर्गातील प्राण्यांना पक्षी म्हणतात. अंडी देणार्‍या पृष्ठवंशी प्राण्यांच्या सुमारे 10,000 प्रजाती सध्या या पृथ्वीवर राहतात. पृथ्वीतलाववरील पक्षांचा आकार 2 इंच ते 8 फूट असू शकतो आणि ते आर्क्टिकपासून अंटार्क्टिकपर्यंत सर्वत्र आढळतात. पण काय तुम्हाला, जगातील सर्वात लहान पक्षी माहिती आहे, जर नसेल तर आम्ही या आर्टिकल मध्ये त्या पक्ष्याची विस्ताराने माहिती देणार आहोत.
जगातील सर्वात लहान पक्षी कोणता
‘बी हमिंगबर्ड‘ हा जगातील सर्वात लहान पक्षी आहे. मादी पक्ष्याचे वजन 2.6 ग्रॅम असते आणि ते 6.1 सेमी (2.4 इंच) लांब असतात आणि नरांपेक्षा थोडे मोठे असतात, ज्यांचे सरासरी वजन 1.95 ग्रॅम आणि लांबी 5.5 सेमी (2.2 इंच) असते. सर्व हमिंगबर्ड्स प्रमाणे ते एक वेगवान, मजबूत फ्लायर आहे. नर पक्ष्याला हिरवा पिलियम (पक्षाच्या डोक्याचा वरचा भाग) आणि चमकदार लाल घसा, लांबलचक बाजूकडील प्लम्ससह इंद्रधनुषी गॉर्जेट, वरचा निळसर भाग आणि बाकीचे अंतर्गत भाग मुख्यतः राखाडी पांढरे असतात.
मादी ‘बी हमिंगबर्ड्स’ निळसर हिरव्या असतात आणि खालच्या बाजूला फिकट राखाडी असतात. त्यांच्या शेपटीच्या पंखांच्या टोकांवर पांढरे डाग असतात. वीण हंगामात, नरांचे डोके, हनुवटी आणि घसा लालसर ते गुलाबी असतो. मादी एका वेळी कॉफी बीनच्या आकाराची फक्त दोन अंडी घालते. मधमाशी हमिंगबर्डच्या पिसांच्या इंद्रधनुषी रंगांमुळे पक्षी एखाद्या लहानशा दागिन्यासारखा भासतो.
पक्ष्याचे बारीक टोकदार बिल फुलांमध्ये खोलवर तपासण्यासाठी अनुकूल केले जाते. ‘बी हमिंगबर्ड’ आपली जीभ तोंडात आणि बाहेर वेगाने हलवून मुख्यतः ‘मधुरस’ (मधुरस हा वनस्पतींद्वारे उत्पादित केलेला द्रव आहे ज्यामध्ये भरपूर साखर असते.) खातो. आहार देण्याच्या प्रक्रियेत, पक्षी त्याच्या बिलावर आणि डोक्यावर परागकण उचलतो. जेव्हा ते फुलापासून फुलावर उडते तेव्हा ते परागकणांचे हस्तांतरण करते.
अशाप्रकारे, वनस्पती पुनरुत्पादनात ते महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. एका दिवसात, ‘बी हमिंगबर्ड’ 1,500 फुलांना भेट देऊ शकते. हा एक दैनंदिन पक्षी आहे जो 40-48 किमी/तास वेगाने उडू शकतो आणि तो त्याचे पंख प्रति सेकंद 80-200 वेळा मारतो, ज्यामुळे तो फुलांना खायला हवेत स्थिर राहू शकतो. मधमाशी हमिंगबर्ड जंगलात 7 वर्षे आणि बंदिवासात 10 वर्षे जगते.
आहार व निवासस्थान
ते अधूनमधून कीटक आणि कोळी (मकड़ी) खातात. एका सामान्य दिवसात, ‘बी हमिंगबर्ड्स’ त्यांच्या शरीराचे अर्धे वजन अन्नात घेतील. मधमाशी हमिंगबर्ड क्युबाचे मुख्य बेट आणि वेस्ट इंडिजमधील ‘इसला दे ला जुव्हेंटुड’ यासह संपूर्ण क्युबन द्वीपसमूहासाठी स्थानिक आहे. तिची लोकसंख्या विखुरलेली आहे, ती क्यूबाच्या ‘पिनार डेल रिओ’ प्रांतातील मोगोटे भागात आढळते आणि सामान्यतः ‘झापाटा दलदल’ (मातान्झास प्रांत) मध्ये आढळते.
प्रजनन
नर बी हमिंगबर्ड्स मादी, शेपटीच्या पंखांमधून आवाज येतो, जे फिरकीच्या दरम्यान फडफडतात. मधमाशी हमिंगबर्डचा प्रजनन काळ मार्च-जून असतो, मादी एक किंवा दोन अंडी घालते. जाळे, साल आणि लिकेनच्या पट्ट्यांचा वापर करून, मादी मधमाश्या हमिंगबर्ड्स सुमारे 2.5 सेमी (0.98 इंच) व्यासाचे कप-आकाराचे घरटे बांधतात, घरटे मऊ वनस्पती तंतूंनी बांधतात.
बी हमिंगबर्ड्स, झाडांच्या फांद्या सामान्यतः घरटे बांधण्यासाठी वापरतात. घरटे पूर्ण झाल्यानंतर, अंडी फक्त मादीद्वारे 21 दिवस उष्मायनाद्वारे, त्यानंतर 2 दिवस अंडी उबवल्यानंतर आणि 18 दिवस आईने काळजी घेतली. घरटे बांधण्याच्या शेवटच्या 4-5 दिवसांमध्ये, किशोर ‘बी हमिंगबर्ड्स’ त्यांच्या उड्डाण क्षमतेचा सराव करतात. घरटी फक्त एकदाच वापरली जातात नंतर पाऊस आणि इतर नैसर्गिक घटकांमुळे खराब होतात.
हे सुद्धा वाचा –
