जगातील सर्वात श्रीमंत देश कोणता आहे आणि त्यातील टॉप 10 देशांचे 2023 मध्ये दरडोई उत्पन्न कीती आहे, हे या आर्टिकल मध्ये आपण जाणून घेणार आहोत. जेव्हा आपण श्रीमंत देशांचा संदर्भ घेतो तेव्हा आपण अमेरिका, इंग्लंड सारख्या विकसित देशांचा विचार करतो. जर तुम्हाला अमेरिका सर्वात श्रीमंत देश वाटत असेल तर तुम्ही चुकीचे आहात.
येथे तुम्हाला भारताबद्दल थोडेसे माहित असणे आवश्यक आहे. भारत विकसनशील देशांच्या यादीत येतो हे तुम्हाला माहीत आहे. परंतु, एका अहवालानुसार, भारतातील काही श्रीमंत लोकांकडे देशाच्या 90% पेक्षा जास्त संपत्ती आहे आणि गरीब लोकांची संख्या सतत वाढत आहे. भारतातील या विषमतेमुळे आपला देश गरीब देशांमध्ये गणला जातो.
खाली आम्ही दरडोई GDP (US$) वर आधारित जगातील सर्वात श्रीमंत देशांची ‘टॉप 10’ यादी प्रदान करतो. यामध्ये मुख्यतः लहान देशांचा समावेश आहे, जे लोकसंख्या आणि आकाराने लहान आहेत. दरडोई जीडीपी (GDP Per Capita) हा देशाच्या जीवनमानाचा सूचक मानला जातो. तथापि, दरडोई जीडीपी हे वैयक्तिक उत्पन्नाचे मोजमाप नाही.
जगातील सर्वात श्रीमंत देश कोणता
1. मोनॅको (Monaco)
$190,512 (सुमारे ₹1.57 कोटी) GDP per capita सह मोनॅको (Monaco) जगातील सर्वात श्रीमंत देश आहे. व्हॅटिकन सिटी (Vatican City) नंतर मोनॅको हा जगातील दुसरा सर्वात लहान देश आहे. या देशाची लोकसंख्या सुमारे 39,000 आहे. फ्रेंच ही मोनॅकोमध्ये बोलली जाणारी सर्वात सामान्य भाषा आहे.
मोनॅको देशात राजेशाही अस्तित्वात आहे. तेथील सर्वेसर्वा प्रिन्स अल्बर्ट II आहे, ज्यांच्या कुटुंबाने 1297 पासून देशावर राज्य केले आहे. सरकार आणि राजघराणे दोघेही मिळून देश चालवतात. पर्यटन हा तेथील प्रमुख उद्योग आहे. मोनॅकोमधील लोक कोणताही आयकर भरत नाहीत. मोनॅको हा संपूर्ण शहरी लोकसंख्या असलेला आधुनिक देश आहे.
मोनॅको हा देश अब्जाधिशांचे खेळाचे मैदान (Playground of Billionaires) म्हणून ओळखला जातो. हा देश श्रीमंत लोकांसाठी आणि कॅसिनोसाठी प्रसिद्ध आहे. मोनॅको न्यूयॉर्क शहराच्या सेंट्रल पार्कपेक्षा लहान आहे. सेंट्रल पार्कचा आकार सुमारे 840 एकर किंवा 1.31 चौरस मैल आहे, जो मोनॅकोमधील उद्यानाच्या आकाराच्या अंदाजे 60% आहे.
2019 Knight Frank Wealth Report नुसार, 2013 ते 2018 दरम्यान लक्षाधीशांच्या संख्येत 12% वाढ झाली आहे. तेथे राहणारा प्रत्येक तिसरा माणूस लक्षाधीश आहे. मोनॅकोमध्ये घराची सरासरी किंमत प्रति चौरस फूट ₹3.5 लाखांपेक्षा जास्त आहे. हे न्यूयॉर्क शहर आणि हाँगकाँगसारख्या जगातील सर्वात महागड्या शहरांपेक्षा जास्त आहे.
मोनॅकोमध्ये एका बेडरूमच्या अपार्टमेंटसाठी, खरेदीदार किमान ₹13.25 कोटी देऊ शकतात. शहरी भागातील अपार्टमेंटची किंमत ₹18.20 कोटी ते ₹185 कोटी आहे. तसेच, हाय-एंड पेंटहाऊसची किंमत ₹455 कोटींपर्यंत आहे.
मोनॅकोमध्ये प्रत्येक 100 रहिवाशांमागे एक पोलिस अधिकारी आहे. मोनॅको हा 24 तास CCTV पाळत ठेवणारा जगातील सर्वात उच्च-सुरक्षा असलेला देश आहे. त्याच्या कॅसिनोसाठी प्रसिद्ध, मोनॅको स्वतः कायद्याने जुगार खेळण्यापासून आपल्या नागरिकांना प्रतिबंधित करते.
2. लिकटेंस्टीन (Liechtenstein)
$180,366 (सुमारे ₹1.50 कोटी) GDP per capita सह लिकटेंस्टीन हा जगातील दुसरा सर्वात श्रीमंत देश आहे. हा जगातील सहावा सर्वात लहान देश आहे. लिकटेंस्टीन हा राजेशाही असलेला देश आहे. लिकटेंस्टीन हा पश्चिम युरोपमधील एक देश आहे. लिकटेंस्टीन स्वित्झर्लंड (Switzerland) आणि ऑस्ट्रियाने (Austria) वेढलेले आहे. केवळ 160 चौरस किलोमीटर क्षेत्रफळ आणि केवळ 38,749 लोकसंख्या (2019 मध्ये) असलेला हा युरोपमधील चौथा सर्वात लहान देश आहे.
पहिल्या महायुद्धाच्या समाप्तीपर्यंत लिकटेंस्टीन ऑस्ट्रियाशी जोडला गेला होता, आणि त्यानंतर आर्थिक बाबींसाठी तो स्वित्झर्लंडशी जोडला गेला. या देशाची अधिकृत भाषा जर्मन आहे. लिकटेंस्टीनची राजधानी वडूझ (Vaduz) आहे, जे 5,000 लोकसंख्या असलेले शहर आहे. अनेक खाजगी बँकांसाठी हा देश प्रसिद्ध आहे.
3. लक्झेंबर्ग (Luxembourg)
$115,873 (सुमारे ₹96 लाख) GDP per capita सह लक्झेंबर्ग जगातील तिसरा श्रीमंत देश आहे. लक्झेंबर्ग हा पश्चिम युरोपमधील एक देश आहे. बेल्जियम, जर्मनी आणि फ्रान्सने वेढलेले आहे. त्याची राजधानी लक्झेंबर्ग शहर आहे. हे युरोपियन युनियनच्या चार अधिकृत राजधान्यांपैकी एक आहे, आणि कोर्ट ऑफ जस्टिसचे आसन, युरोपियन युनियनमधील सर्वोच्च न्यायिक प्राधिकरण आहे.
लक्झेंबर्ग देशातील कायद्याने परिभाषित केल्यानुसार लक्झेंबर्गिश (Luxembourgish) ही लक्झेंबर्गिश लोकांची एकमेव राष्ट्रीय भाषा आहे. लक्झेंबर्गिश व्यतिरिक्त, फ्रेंच आणि जर्मन प्रशासकीय आणि न्यायिक प्रकरणांमध्ये वापरले जातात.
या तिन्ही भाषा संयुक्तपणे Luxembourg च्या प्रशासकीय भाषा मानल्या जातात. लक्झेंबर्गची सध्या लोकसंख्या 6.39 लाखांपेक्षा जास्त आहे. हे युरोपमधील सर्वात कमी लोकसंख्या असलेल्या देशांपैकी एक आहे.
4. स्वित्झर्लंड (Switzerland)
स्वित्झर्लंडचा GDP per capita $87,097 आहे. स्वित्झर्लंड हा पश्चिम युरोपमधील तुलनेने छोटा देश आहे. अनेक आंतरराष्ट्रीय संस्था स्वित्झर्लंडमध्ये आहेत. संयुक्त राष्ट्र संघाचे (United Nations) मुख्य कार्यालय (मुख्यालय नाही) Geneva येथे आहे. त्याची पूर्ववर्ती संघटना, लीग ऑफ नेशन्सचे मुख्यालय जिनिव्हा येथे होते.
Switzerland मध्ये चार अधिकृत भाषा आहेत: जर्मन, फ्रेंच, इटालियन आणि रोमँश. लोकसंख्येपैकी 2/3 लोक जर्मन बोलतात, देशाच्या पश्चिमेला फ्रेंच भाषा बोलली जाते, तर काही ठिकाणी इटालियन आणि रोमनश भाषा बोलली जाते. लोकसंख्येच्या 1% पेक्षा कमी लोक रोमँश बोलतात.
स्वित्झर्लंड त्याच्या तटस्थता धोरणसाठी ओळखल्या जातो. एखादा देश जेव्हा युद्धग्रस्त देशांची बाजू घेत नाही तेव्हा तटस्थ असतो. स्वित्झर्लंड 1815 पासून तटस्थ आहे. स्वित्झर्लंडची मूळ राजधानी बर्न (Bern) आहे. स्वित्झर्लंडमधील सर्वात मोठे शहर झुरिच (Zurich) आहे. स्वित्झर्लंड जर्मनी, ऑस्ट्रिया, इटली, फ्रान्स आणि लिकटेंस्टीनने वेढलेले आहे.
5. मकाऊ (Macau)
मकाऊ चा GDP per capita $86,117 आहे. मकाओ हा चीनचा विशेष प्रशासकीय प्रदेश आहे. तसेच एखाद्या स्वतंत्र देशाप्रमाणे मकाऊला अधिकार आहेत. येथे हाँगकाँगप्रमाणेच (Hong Kong), मकाऊमध्ये स्वतःचा पासपोर्ट, चलन, आर्थिक नियम आणि संविधान यासह मोठ्या प्रमाणात स्वायत्तता आहे. त्यामुळेच मकाऊ सर्वात श्रीमंत देशांच्या यादीत येतो.
कँटोनीज (Cantonese) ही Macau मध्ये बोलल्या जाणार्‍या चिनी भाषेची मुख्य बोली आहे. तथापि, 1999 मध्ये पोर्तुगालने हा प्रदेश चीनला परत केल्यामुळे मंदारिन (Mandarin) देखील येथे सामान्यपणे बोलली जाते.
मकाओ ही पूर्वी पोर्तुगालची वसाहत होती. त्यामुळे चिनी भाषेबरोबरच पोर्तुगीज ही अधिकृत भाषा बनली. पोर्तुगीज लोकसंख्येच्या फक्त 0.7% लोक बोलतात. गंमत म्हणजे त्याहून अधिक बोलली जाणारी इंग्रजी (सुमारे 2.3%) ही तेथील अधिकृत भाषा नाही.
मकाऊ पूर्वी पोर्तुगीज वसाहत असल्याने, शहरावर पोर्तुगीज संस्कृतीचा शिक्का आहे. मकाओ हा जुगारासाठी प्रसिद्ध आहे. खरं तर आज मकाओमधील लोक जुगारापासून दूर राहतात. तथापि, मकाऊने 2013 मध्ये Las Vegas च्या तुलनेत 7 पट अधिक जुगार कमाई केली. मकाऊमधील लोक कपड्यांच्या निर्यातीतूनही भरपूर पैसे कमावतात.
6. आयर्लंड (Ireland)
आयर्लंडचा GDP per capita $85,267 आहे. आयर्लंड हे ब्रिटीश बेटांपैकी दुसरे सर्वात मोठे, युरोपमधील तिसरे मोठे आणि पृथ्वीवरील विसावे मोठे बेट आहे. 2011 मध्ये, Ireland ची लोकसंख्या सुमारे 6.6 दशलक्ष होती, ज्यामुळे ते ग्रेट ब्रिटननंतर युरोपमधील दुसरे सर्वात जास्त लोकसंख्या असलेले बेट बनले.
भौगोलिकदृष्ट्या, आयर्लंड ‘Republic of Ireland‘ आणि ‘Northern Ireland’ मध्ये विभागले गेले आहे. 2016 पर्यंत, 4.8 दशलक्ष लोक रिपब्लिक ऑफ आयर्लंडमध्ये आणि 1.8 दशलक्ष लोक Northern Ireland मध्ये राहत होते. राजकीयदृष्ट्या, बेटाच्या 6 भागांपैकी 5 भाग आयर्लंड प्रजासत्ताकाचा भाग आहेत आणि 1 भाग नॉर्दन आयर्लंड आहे, जो युनायटेड किंगडमचा भाग आहे.
7. नॉर्वे (Norway)
नॉर्वेचा GDP per capita $67,389 आहे. नॉर्वे हा युरोपातील सर्वात उत्तरेकडील देश आहे. नॉर्वे रात्रीच्या सूर्यासाठी प्रसिद्ध आहे. हा देश उत्तर समुद्र, अटलांटिक महासागर, रशिया, फिनलंड, स्वीडन, ओस्लोफजॉर्ड, स्कागेरॅक यांनी वेढलेला आहे.
Norway एक राजेशाही आहे आणि राज्याचा प्रमुख राजा आहे. 17 मे हा दिवस नॉर्वेमध्ये राष्ट्रीय दिवस म्हणून साजरा केला जातो. 1814 मध्ये या दिवशी नॉर्वेची राज्यघटना तयार करण्यात आली. येथील संसदेला Stortinget म्हणतात आणि तिचे सदस्य दर 4 वर्षांनी लोक निवडतात.
नॉर्वेमध्ये सुमारे 5 दशलक्ष लोक राहतात. एका अहवालानुसार येथे भारतीयांची संख्या सुमारे पंचवीस हजार आहे. नॉर्वेची राजधानी ओस्लो हे शहर आहे. नॉर्वेजियन (Norwegian) ही राष्ट्रीय भाषा आहे.
8. युनायटेड स्टेट्स ऑफ अमेरिका (United States of America)
युनायटेड स्टेट्स ऑफ अमेरिका चे GDP per capita $63,543 आहे. हा 50 वेगवेगळ्या राज्यांमध्ये विभागलेला एक सार्वभौम देश आहे. याला सामान्यतः युनायटेड स्टेट्स (US) किंवा अमेरिका असे म्हणतात. अमेरिका हा एक अत्यंत विकसित देश आहे.
न्यूयॉर्क शहर हे अमेरिकेतील सर्वाधिक लोकसंख्या असलेले शहर आहे. 3.79 दशलक्ष चौरस मैल (9.83 दशलक्ष किमी2) आणि सुमारे 33 दशलक्ष लोकसंख्येसह, युनायटेड स्टेट्स एकूण क्षेत्रफळानुसार चौथा सर्वात मोठा देश आहे आणि तिसरा सर्वाधिक लोकसंख्या असलेला देश आहे. अमेरिकेची अर्थव्यवस्था ही जगातील सर्वात मोठी राष्ट्रीय अर्थव्यवस्था आहे. जगाच्या जीडीपीमध्ये अमेरिकेचा वाटा सुमारे एक चतुर्थांश आहे.
USA ही सकल देशांतर्गत उत्पादन (Gross Domestic Product) द्वारे जगातील सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था आहे आणि खरेदी-शक्ती समता (Purchasing Power Parity) द्वारे दुसरी सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था आहे. सरासरी वेतन, मानवी विकास, दरडोई GDP आणि दरडोई उत्पादकता यासह अनेक सामाजिक-आर्थिक यशांमध्ये युनायटेड स्टेट्स ऑफ अमेरिका आघाडीवर आहे.
9. डेन्मार्क (Denmark)
डेन्मार्कचा GDP per capita $61,063 आहे. डेन्मार्क हा उत्तर युरोपमधील एक देश आहे. डेन्मार्कच्या भोवती जर्मनी, उत्तर समुद्र आणि पूर्वेला बाल्टिक समुद्र आहे. डेन्मार्कची राजधानी कोपनहेगन आहे. Denmark ही घटनात्मक राजेशाही आहे. म्हणजेच देशाचा प्रमुख हा राजा असतो, ज्याला काही निहित अधिकार असतात. यासोबतच, निवडणूक प्रक्रियेद्वारे निवडलेल्या पंतप्रधानांसह प्रशासन संसदीय प्रणालीद्वारे चालवले जाते.
Global Peace Index 2008 अनुसार, डेन्मार्क हा आइसलँड नंतर जगातील सर्वात शांत देश आहे. 2008 Corruption Attitudes Index अनुसार, हा जगातील सर्वात ‘कमी’ भ्रष्ट देशांपैकी एक आहे.
डेन्मार्क हा एक मोठा कल्याणकारी राज्य असलेला विकसित देश आहे. 2006 आणि 2007 मध्ये, सर्वेक्षणांनी डेन्मार्कला आरोग्य, कल्याण आणि शिक्षणाच्या मानकांवर आधारित ‘जगातील सर्वात आनंदी ठिकाण’ (‘Happiest Place In The World’) म्हणून स्थान दिले.
Monocle Magazine च्या 2008 च्या सर्वेक्षणानुसार, डेन्मार्कची राजधानी कोपनहेगन (Copenhagen) हे सर्वात राहण्यायोग्य शहर आहे. 2009 मध्ये देशाची अंदाजे लोकसंख्या 55,19,259 होती.
10. सिंगापूर (Singapore)
सिंगापूरचा GDP per capita $59,797 आहे. सिंगापूर हे जगातील प्रमुख बंदरे आणि व्यापारी केंद्रांपैकी एक आहे. हे दक्षिण आशियामध्ये मलेशिया आणि इंडोनेशिया दरम्यान स्थित आहे.
Singapore हे विविध देशांतील लोकांचे घर आहे जे अनेक धर्म, संस्कृती, इतिहास आणि भाषांचे पालन करतात. येथे प्रामुख्याने चीनी आणि इंग्रजी दोन्ही भाषा बोलल्या जातात. आकाराने मुंबईपेक्षा किंचित लहान असलेल्या या देशाची लोकसंख्या सुमारे 55 लाख आहे. येथील लोकसंख्येत 8 टक्के भारतीयांचा समावेश होतो.
सिंगापूरची अर्थव्यवस्था मजबूत आणि खुली आहे. अनेक बहुराष्ट्रीय कंपन्यांची कार्यालये सिंगापूरमध्ये आहेत. यात राष्ट्रीय वाहक Singapore Airlines चे मोठे जागतिक नेटवर्क आहे. या विमान कंपनीला अनेकदा जगातील सर्वोत्तम विमान कंपनी म्हणून स्थान देण्यात आले आहे.
सिंगापूरमध्ये सिंगापूरच्या दक्षिणेला Keppel Harbor नावाचे बंदर आहे. हे जगातील सर्वात व्यस्त बंदरांपैकी एक आहे. सिंगापूरमध्ये जगातील सर्वाधिक लक्षाधीशांची टक्केवारी आहे, सहापैकी एका कुटुंबाकडे किमान दहा लाख अमेरिकन डॉलर्सची डिस्पोजेबल संपत्ती आहे. यामध्ये मालमत्ता, व्यवसाय आणि चैनीच्या वस्तूंचा समावेश नाही.
इकॉनॉमिस्ट इंटेलिजन्स युनिटने 2016 आणि 2018 मध्ये Singapore ला सलग तिसऱ्या वर्षी जगातील सर्वात महागडे शहर म्हणून रेट केले होते. सरकार सामाजिक आणि कौटुंबिक विकास मंत्रालयामार्फत बेघर आणि गरजूंना अनेक सहाय्य कार्यक्रम प्रदान करते, त्यामुळे येथे अत्यंत गरिबी दुर्मिळ आहे.
काही योजनांमध्ये गरजू कुटुंबांना दरमहा S$400 आणि S$1000 दरम्यान आर्थिक सहाय्य देणे, सरकारी रुग्णालयात मोफत वैद्यकीय सेवा देणे आणि मुलांच्या शिकवणीसाठी पैसे देणे यांचा समावेश आहे. 2018 पर्यंत, सिंगापूर मानव विकास निर्देशांकात जगात 9व्या क्रमांकावर आहे.
हे सुद्धा वाचा –
