Polycystic ovarian disease (PCOD) किंवा Polycystic ovarian syndrome (PCOS) हे एक सिंड्रोम आहे ज्यामुळे आधुनिक जगाने तुफान घेतले आहे. पॉलीसिस्टिक ओव्हेरियन डिसीज किंवा सिंड्रोम हा आजच्या तरुण पिढीमध्ये ऐकलेला एक अतिशय सामान्य आजार आहे. या लेखात आपण PCOD म्हणजे काय आणि पीसीओडी आजाराची लक्षणे व उपचार काय आहेत हे जाणून घेणार आहोत.

PCOD म्हणजे काय
PCOD हा एक सामान्य आजार आहे. PCOD एक अशी स्थिती आहे ज्यामध्ये अंडाशय अनेक अपरिपक्व किंवा अंशतः परिपक्व अंडी तयार करतात, हे खराब जीवनशैली, लठ्ठपणा, तणाव आणि हार्मोनल असंतुलनामुळे होते. PCOD महिलांच्या प्रजनन क्षमतेवर परिणाम करत नाही, या स्थितीत स्त्री अजूनही ओव्हुलेशन करू शकते आणि थोड्याशा मदतीसह गर्भवती होऊ शकते. PCOD मध्ये कोणतीही गंभीर गुंतागुंत होत नाही.
तरुण मुलींनी हा आजार लवकरात लवकर समजून घेणे तसेच त्याची कारणे आणि भविष्यातील परिणाम समजून घेणे आवश्यक आहे. हा हार्मोनल विकार आहे: इस्ट्रोजेन आणि प्रोजेस्टेरॉन या दोन स्त्री संप्रेरकांचे असंतुलन इस्ट्रोजेन वरच्या हातात घेते – मासिक पाळीची अनियमितता, वंध्यत्व, एंडोमेट्रियल (गर्भाशयाच्या आतील अस्तर) आणि स्तनाचा कर्करोग होण्याचा धोका वाढतो.
पीसीओडी रोगाची लक्षणे
- अनियमित कालावधी चक्र
- विशेषतः कंबरेभोवती वजन वाढणे
- पुरळ
- चेहरा आणि शरीरावर अवांछित अतिरिक्त केसांची वाढ
- मानेभोवती त्वचेचे गडद रंगद्रव्य
- बाळाला गर्भधारणा करण्यात अडचण
उपचार
PCOD ही गंभीर समस्या नाही, पण त्यावर पूर्ण इलाज नाही. निरोगी वजन राखणे, जटिल कार्बोहायड्रेट आहाराचे पालन करणे, नियमित व्यायाम करणे आणि सक्रिय राहणे PCOD समस्या आणि त्याची मूळ लक्षणे नियंत्रित करण्यास उपयुक्त ठरेल. स्त्रीरोगतज्ञ आणि प्राथमिक काळजी घेणार्या डॉक्टरांशी वेळोवेळी सल्लामसलत करणे देखील स्त्रियांना भविष्यात निरोगी आयुष्यासाठी सल्ला दिला जातो.
पॉलीसिस्टिक अंडाशयाच्या आजारावर कोणताही इलाज नाही!! यावर जीवनशैली व्यवस्थापनानेच नियंत्रण ठेवता येते. स्त्रीरोगतज्ञ, आहारतज्ञ, त्वचाविज्ञानी, एंडोक्रिनोलॉजिस्ट, वंध्यत्व तज्ज्ञ यांचा समावेश असलेल्या बहुविद्याशाखीय पध्दतीने हे नियंत्रित केले जाऊ शकते (परंतु पूर्णपणे बरे होत नाही).
परंतु हे सर्व पुरेसे वजन कमी करण्यासाठी उकळते. वजन कमी होणे हा या आजाराच्या व्यवस्थापनाचा आधारस्तंभ आहे. शरीराच्या वजनात 5% घट देखील रोग सुधारण्यास सुरवात करते.
उर्वरित पीसीओडी समस्येचे उपचार मुख्यतः लक्षणात्मक असतात. अनियमित चक्रे दुरुस्त करण्यासाठी हार्मोनल संतुलित करण्यासाठी औषधे, मुरुम आणि केसांची वाढ आणि रंगद्रव्यासाठी त्वचेवर उपचार, वंध्यत्वाच्या रुग्णांसाठी प्रजनन औषधे उपलब्ध आहेत.
हे सुद्धा वाचा –