नवीन Motor Vehicle Act 2019 लागू झाल्यानंतर वाहतुकीचे नियम मोडणाऱ्यांना मोठा दंड भरावा लागणार आहे. अशा परिस्थितीत, Registration Certificate (RC), Vehicle Insurance, Driving License याशिवाय लोकांना आणखी एका महत्त्वाच्या कागदपत्राची आवश्यकता असते ज्याला प्रदूषण प्रमाणपत्र म्हणतात. त्याला PUC देखील म्हणतात. पीयूसीचे लॉन्ग फॉर्म ‘Pollution Under Control’ असे आहे. या लेखात PUC Certificate म्हणजे काय आणि ऑफलाइन आणि ऑनलाइन PUC प्रमाणपत्र कसे बनवायचे याबद्दल तपशीलवार माहिती जाणून घेणार .

PUC Certificate म्हणजे काय
वाहनांमधून निघणारा धूर पर्यावरणासाठी घातक आहे. पर्यावरणाचा विचार करून अशा प्रदूषणासाठी मानके ठरवण्यात आली आहेत. त्यानुसार, तुमच्या वाहनाच्या धुरामुळे प्रदूषण होत असल्याची पुष्टी करणारे वाहन तपासणीनंतर जारी करण्यात आलेल्या प्रमाणपत्राला Pollution certificate (PUC) म्हणतात. भारतातील सर्व प्रकारच्या इंजिन किंवा मोटार वाहनांसाठी हे अनिवार्य आहे. वाहनाची तपासणी केल्यानंतरच कोणत्याही वाहनाचे PUC Certificate दिले जाते. प्रदूषण प्रमाणपत्र न मिळाल्यास 10,000 रुपयांपर्यंत दंड होऊ शकतो. दंडाची रक्कम राज्यानुसार बदलते.
तुम्ही एखादे वाहन खरेदी केल्यास, त्यासोबत प्रदूषण प्रमाणपत्र (PUC) दिले जाते, ज्याची वैधता एक वर्ष असते. त्यानंतर वाहनाची तपासणी केल्यानंतर प्रदूषण प्रमाणपत्र करावे लागते. साधारणपणे PUC प्रमाणपत्राची वैधता 6 महिने असते म्हणजेच दर 6 महिन्यांनी वाहन तपासल्यानंतर तुम्हाला प्रदूषण प्रमाणपत्र मिळवावे लागते.
जर तुमचे वाहन पेट्रोलवर चालत असेल तर तुम्हाला प्रमाणपत्रासाठी 35 रुपये खर्च करावे लागतील. तर डिझेल वाहनांसाठी 50 रुपये खर्च करावे लागणार आहेत. ही किंमत राज्यानुसार बदलू शकते. लक्षात ठेवा की तुमचे वाहन प्रदूषण करत नसले तरीही तुमच्याकडे प्रमाणपत्र नसेल किंवा ते कालबाह्य झाले असेल तर तुम्हाला चालना दिली जाऊ शकते. त्यामुळे हे प्रमाणपत्र मिळणे आवश्यक आहे.
पीयूसी प्रमाणपत्र ऑफलाइन कसे तयार करावे
PUC प्रमाणपत्र ऑफलाइन जनरेट करण्यासाठी, तुमच्या शहरात असलेल्या वाहन पडताळणी केंद्राला भेट द्यावी लागेल. तेथे गेल्यानंतर वाहन तपासणी केंद्राचे कार्यकारी अधिकारी तुमच्या वाहनाचे प्रदूषण तपासतात की तुमचे वाहन किती प्रदूषण दूर करत आहे. त्यानुसार पीयूसी प्रमाणपत्र बनवले जाते.
तपासणीच्या वेळी वाहनात प्रदुषणाचे प्रमाण विहित प्रमाणापेक्षा जास्त आढळल्यास, प्रदूषण चाचणी केंद्राने एका दिवसात संबंधित अधिकाऱ्याला नोंदणी क्रमांक द्यावा लागेल, त्यानंतर वाहनाची पुन्हा तपासणी करता येईल, आणि कारवाई देखील केली जाऊ शकते.
Online PUC Certificate कसे तयार करावे
Online PUC Certificate बनवता येत नाही, कारण प्रदूषण चाचणी केंद्रावर वाहनाची तपासणी केल्यानंतरच कोणत्याही वाहनाचे पीयूसी प्रमाणपत्र दिले जाते. प्रदूषण चाचण्या घेत असताना, वाहनाच्या सायलेन्सरमध्ये गॅस विश्लेषक स्थापित केला जातो, जो संगणकाशी जोडलेला असतो.
Gas Analyzer वाहनातून निघणाऱ्या प्रदूषण डेटाचे विश्लेषण करते आणि संगणकावर पाठवते. यासोबतच कॅमेरा वाहनाच्या नंबर प्लेटचा फोटोही घेतो. त्यानंतर संगणक प्रदूषण डेटासह प्रमाणपत्र जारी करतो. तथापि, जर तुमचे प्रदूषण प्रमाणपत्र तयार झाले असेल आणि ते कुठेतरी हरवले असेल तर तुम्ही ते Online Download करू शकता.
तुमचा PUC जनरेट झाला असेल, हरवला असेल किंवा कुठेतरी हरवला असेल तर तुम्ही ते पुन्हा डाउनलोड करू शकता. PUC ऑनलाइन डाउनलोड करण्यासाठी, सर्वप्रथम अधिकृत वेबसाइट vahan.parivahan.gov.in ला भेट द्या.
वेबसाइटला भेट देऊन, तुम्ही तुमचा वाहन नोंदणी क्रमांक आणि चेसिस क्रमांक टाकता. तुमच्या वाहनाच्या Registration Certificate (RC) वर नोंदणी आणि चेसिस क्रमांक दिलेला आहे. त्यानंतर ‘PUC Details’ वर क्लिक करा. यानंतर तुमचे Online PUC Certificate Download होईल.
हे सुद्धा वाचा-