Raigad Fort Information in Marathi – रायगड किल्ल्याची मराठीत माहिती: रायगड हा भारताच्या महाराष्ट्र राज्यातील महाड, रायगड जिल्ह्यातील एक डोंगरी किल्ला आहे. दख्खनच्या पठारावरील हा सर्वात मजबूत किल्ला आहे. रायगडावरील अनेक बांधकामे आणि वास्तू ‘छत्रपती शिवाजी महाराज’ यांनी बांधल्या होत्या आणि मुख्य अभियंता ‘हिरोजी इंदुलकर’ होते. 1674 मध्ये जेव्हा छत्रपती शिवाजी महाराजांनी मराठा साम्राज्याचा राज्याभिषेक केल्यावर त्याची राजधानी केली, जे नंतर मराठा साम्राज्यात विकसित झाले आणि अखेरीस पश्चिम आणि मध्य भारताचा बराचसा भाग व्यापला.
सह्याद्री पर्वत रांगेत हा किल्ला समुद्रसपाटीपासून ८२० मीटर (२,७०० फूट) उंच आहे. गडावर जाण्यासाठी सुमारे १,७३७ पायऱ्या आहेत. रायगड रोपवे, एक हवाई ट्रामवे, 400 मीटर उंची आणि 750 मीटर लांबीपर्यंत पोहोचतो आणि अभ्यागतांना केवळ चार मिनिटांत जमिनीवरून किल्ल्यावर पोहोचता येते.
Raigad Fort Information in Marathi
Raigad Fort किंवा रायगड किल्ला छत्रपती शिवाजी महाराजांनी बांधला आणि मुख्य अभियंता हिरोजी इंदुलकर होते. मुख्य राजवाडा लाकडाचा वापर करून बांधण्यात आला होता, त्यापैकी फक्त आधारस्तंभ शिल्लक आहेत. मुख्य किल्ल्याच्या अवशेषांमध्ये राणीचे चौथरे, सहा खोल्या आहेत, प्रत्येक खोलीत स्वतःचे खाजगी प्रसाधनगृह आहे. तथापि, एक मनोरंजक निरीक्षण असे आहे की चेंबर्सना कोणतीही खिडकी नसते, ज्यामुळे ते कदाचित राण्यांच्या मौल्यवान वस्तू आणि वैयक्तिक सामान ठेवण्यासाठी स्टोअर-रूम म्हणून वापरले जाऊ शकतात.
याव्यतिरिक्त, तीन टेहळणी मनोऱ्यांचे अवशेष राजवाड्याच्या मैदानासमोर थेट दिसतात, त्यापैकी फक्त दोनच शिल्लक आहेत कारण तिसरा एक बॉम्बस्फोटात नष्ट झाला होता. रायगड किल्ल्यामध्ये घोडेस्वारांना प्रवेश करण्यायोग्य असलेल्या बाजारपेठेचे अवशेष देखील आहेत, जरी त्यांच्या अंतर्गत रचना आणि न्यायालयाच्या जवळ असल्यामुळे ते महत्त्वपूर्ण अभ्यागतांसाठी अतिथीगृहे देखील असू शकतात. किल्ल्यावर गंगा सागर तलाव म्हणून ओळखले जाणारे एक कृत्रिम तलाव देखील दिसते.
किल्ल्यावर जाण्याचा एकमेव मुख्य मार्ग “महा दरवाजा” (मोठा दरवाजा) मधून जातो जो पूर्वी सूर्यास्ताच्या वेळी बंद होता. महादरवाज्याला दरवाजाच्या दोन्ही बाजूला दोन मोठे बुरुज आहेत ज्यांची उंची अंदाजे 65-70 फूट आहे. या दरवाजापासून गडाचा माथा ६०० फूट उंच आहे.
राजाच्या दरबारात, Raigad Fort च्या आत मूळ सिंहासनाची प्रतिकृती आहे जी मुख्य दरवाजाच्या समोर आहे ज्याला नगारखाना दरवाजा म्हणतात. येथेच छत्रपती शिवाजी महाराजांचा राज्याभिषेक झाला होता. दरवाजापासून सिंहासनापर्यंत श्रवण करण्यास मदत करण्यासाठी हे आच्छादन ध्वनिकरित्या तयार केले गेले होते.
मेना दरवाजा नावाचा दुय्यम प्रवेशद्वार, किल्ल्यातील राजेशाही महिलांसाठी खाजगी प्रवेशद्वार होता जो राणीच्या निवासस्थानाकडे जातो. राजाचा ताफा आणि राजा स्वतः पालखी दरवाजा वापरत असे. पालखी दरवाजाच्या उजवीकडे तीन गडद आणि खोल खोल्यांची रांग आहे. हीच किल्ल्यासाठी धान्याची कोठारे होती असे इतिहासकार मानतात. किल्ल्यावरून, टकमक टोक नावाचा फाशीचा बिंदू दिसतो, एक चट्टान जिथून शिक्षा झालेल्या कैद्यांना मृत्युदंड दिला जात असे. या परिसराला कुंपण घालण्यात आले आहे.
जगदीश्वर मंदिराकडे जाणाऱ्या मुख्य बाजारपेठेच्या अवशेषांसमोर शिवाजी महाराजांचा पुतळा उभारला आहे, ज्याच्या पहिल्या पायरीवर हिरोजी इंदुलकर यांचे नाव कोरले आहे, त्यांची स्वतःची समाधी आहे आणि वाघ्या नावाच्या कुत्र्याची समाधी आहे. शिवरायांच्या मातोश्री राजमाता जिजाबाई यांची समाधी पाचाडच्या पायथ्याशी गावात दिसते. किल्ल्यातील अतिरिक्त प्रसिद्ध आकर्षणे म्हणजे – खुबलाधा बुरुज, नाने दरवाजा आणि हत्ती तलाव.
हे सुद्धा वाचा –
