संजय गांधी निराधार अनुदान योजना ही महाराष्ट्रातील 65 वर्षांखालील निराधारांसाठी राज्य पुरस्कृत पेन्शन योजना आहे. महिला, अनाथ मुले, अपंग व्यक्ती, मोठ्या आजाराने ग्रस्त व्यक्ती, घटस्फोटित महिला, विधवा, तृतीयपंथी व्यक्ती आणि वेश्याव्यवसायातून मुक्त झालेल्या महिलांना आर्थिक मदत करणे हे या योजनेचे उद्दिष्ट आहे. केंद्र सरकारने 1980 मध्ये सुरू केलेली ही योजना महाराष्ट्रातील न्याय व विशेष सहाय्य विभागामार्फत राबविण्यात येते.
संजय गांधी निराधार अनुदान योजना पात्रता निकष
संजय गांधी निराधार योजनेसाठी पात्र होण्यासाठी अर्जदारांनी खालील निकष ांची पूर्तता करणे आवश्यक आहे.
- अर्जदार महाराष्ट्राचा रहिवासी असावा.
- अर्जदार खालीलपैकी एका श्रेणीतील असावा: 40% किंवा त्यापेक्षा जास्त अपंगत्व असलेली अपंग व्यक्ती, अंध व्यक्ती, अनाथ मुले, मोठ्या आजाराने ग्रस्त व्यक्ती (जसे की क्षयरोग, कर्करोग, एड्स, कुष्ठरोग इ.), घटस्फोटित महिला, पीडित महिला, तृतीयपंथी व्यक्ती, परित्यक्त महिला किंवा वेश्याव्यवसायातून मुक्त झालेली महिला.
- अर्जदाराचे कौटुंबिक उत्पन्न वार्षिक २१,००० रुपयांपेक्षा कमी असणे आवश्यक आहे.
- अर्जदाराला सरकारकडून किंवा इतर कोणत्याही स्त्रोताकडून इतर कोणतीही पेन्शन किंवा आर्थिक मदत मिळत नसावी.
संजय गांधी निराधार अनुदान योजना पेन्शन रक्कम
संजय गांधी निराधार योजनेच्या लाभार्थ्यांसाठी पेन्शनची रक्कम खालीलप्रमाणे आहे.
- एकच लाभार्थी (वैयक्तिक) असलेल्या कुटुंबाला दरमहा ६०० रुपये.
- एकापेक्षा जास्त लाभार्थी असलेल्या कुटुंबाला दरमहा ९०० रुपये.
पेन्शनची रक्कम थेट लाभ हस्तांतरणाद्वारे (डीबीटी) थेट लाभार्थीच्या बँक खात्यात वर्ग केली जाते. लाभार्थ्याचे मूल २५ वर्षांचे होईपर्यंत त्याला पेन्शन दिली जाते. केवळ एका मुलीच्या बाबतीत लाभार्थ्याला मुलीच्या वयाचा विचार न करता पेन्शन मिळत राहील. मुलीचे लग्न झाले तरी लाभार्थ्याला पेन्शन मिळणार आहे.
आवश्यक कागदपत्रे
संजय गांधी निराधार योजनेसाठी अर्ज करण्यासाठी खालील कागदपत्रे आवश्यक आहेत.
- संजय गांधी निराधार योजनेचा अर्ज (ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन उपलब्ध) .
- महाराष्ट्राचे रहिवासी प्रमाणपत्र (जसे आधार कार्ड, रेशनकार्ड, मतदार ओळखपत्र इ.).
- वयाचा पुरावा दस्तऐवज (जसे जन्म दाखला, शाळा सोडल्याचा दाखला इ.).
- कौटुंबिक उत्पन्न सिद्ध करण्यासाठी उत्पन्नाचा दाखला वार्षिक २१,००० रुपयांपेक्षा कमी आहे (जसे की वेतन स्लिप, प्राप्तिकर विवरणपत्र इ.).
- बीपीएल (दारिद्र्य रेषेखालील) कुटुंबाचा दाखला (लागू असल्यास).
- अपंगत्वाचे प्रमाणपत्र (लागू असल्यास).
- मोठा आजार झाल्यास (लागू असल्यास) शासकीय रुग्णालयांचे वैद्यकीय अधीक्षक किंवा सिव्हिल सर्जन यांनी दिलेले वैद्यकीय प्रमाणपत्र.
संजय गांधी निराधार अनुदान योजनेचा लाभ
संजय गांधी निराधार योजनेचे महाराष्ट्रातील गरजू लोकांसाठी अनेक फायदे आहेत जसे की:
- विविध कारणांमुळे उदरनिर्वाह करू न शकणाऱ्या निराधारांना आर्थिक पाठबळ दिले जाते.
- अन्न, वस्त्र, निवारा, शिक्षण, आरोग्य या मूलभूत गरजा भागविण्यास मदत होते.
- हे त्यांना सन्मानपूर्वक जीवन जगण्याचे सामर्थ्य देते आणि त्यांचे इतरांवरील अवलंबित्व कमी करते.
- तसेच त्यांच्या कल्याणासाठी असलेल्या इतर सरकारी योजना आणि सेवांचा लाभ घेण्यास मदत होते.
संजय गांधी निराधार योजनेसाठी ऑनलाईन अर्ज कसा करावा
जे अर्जदार संजय गांधी निराधार योजनेसाठी ऑनलाईन अर्ज करू इच्छितात ते खालील चरणांचे अनुसरण करू शकतात:
- https://sjsa.maharashtra.gov.in/ येथील महाराष्ट्राच्या सामाजिक न्याय व विशेष सहाय्य विभागाच्या अधिकृत संकेतस्थळाला भेट द्या.
- होमपेजवर “Sanjay Gandhi Niradhar Anudan Yojana” विभागांतर्गत “Apply Online” वर क्लिक करा.
- एक नवीन पेज उघडेल जिथे अर्जदारांना त्यांचे नाव, मोबाइल नंबर, ईमेल आयडी आणि पासवर्ड देऊन स्वतःची नोंदणी करावी लागेल.
- नोंदणी नंतर, अर्जदारांना त्यांच्या ओळखपत्रांसह लॉगिन करावे लागेल आणि वैयक्तिक माहिती, बँक खात्याचा तपशील, श्रेणी तपशील इत्यादी सर्व आवश्यक तपशीलांसह ऑनलाइन अर्ज भरावा लागेल.
- अर्जदारांना सर्व आवश्यक कागदपत्रांच्या स्कॅन केलेल्या प्रती विहित नमुन्यात आणि आकारात अपलोड कराव्या लागतील.
- अर्जदारांना सर्व तपशीलांची पडताळणी करून ऑनलाइन अर्ज सादर करावा लागेल.
- अर्जदारांना भविष्यातील संदर्भासाठी युनिक अर्ज क्रमांकासह पावती स्लिप मिळेल.
संजय गांधी निराधार योजना लाभार्थी यादी कशी तपासावी
ज्या अर्जदारांनी संजय गांधी निराधार योजनेसाठी अर्ज केला आहे, ते खालील स्टेप्स फॉलो करून लाभार्थी यादीत आपले नाव तपासू शकतात.
- https://sjsa.maharashtra.gov.in/ येथील महाराष्ट्राच्या सामाजिक न्याय व विशेष सहाय्य विभागाच्या अधिकृत संकेतस्थळाला भेट द्या.
- मुखपृष्ठावर “Sanjay Gandhi Niradhar Anudan Yojana” विभागातील “Beneficiary List” वर क्लिक करा.
- एक नवीन पृष्ठ उघडेल जिथे अर्जदारांना ड्रॉप-डाउन मेनूमधून आपला जिल्हा, तालुका आणि गाव निवडावे लागेल.
- संजय गांधी निराधार योजनेची लाभार्थी यादी लाभार्थ्यांचे नाव, लिंग, वय, प्रवर्ग आणि पेन्शनची रक्कम स्क्रीनवर दिसेल.
- अर्जदार आपला अर्ज क्रमांक किंवा नाव वापरून यादीत आपले नाव शोधू शकतात.
हेल्पलाइन नंबर
संजय गांधी निराधार योजनेशी संबंधित कोणत्याही प्रश्नकिंवा तक्रारींसाठी, अर्जदार खालील हेल्पलाइन क्रमांकावर संपर्क साधू शकतात:
- टोल फ्री नंबर: 1800-102-026
- ई-मेल आयडी : sjsa@maharashtra.gov.in
कदाचित तुम्हाला या योजना आवडतील:
