युट्युब चा शोध कोणी लावला: YouTube हे जगातील सर्वात लोकप्रिय आणि प्रभावशाली ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मपैकी एक आहे, दोन अब्जाहून अधिक मासिक सक्रिय वापरकर्ते आणि प्रत्येक मिनिटाला 500 तासांहून अधिक व्हिडिओ अपलोड केले जातात. पण तुम्हाला माहीत आहे का YouTube चा शोध कोणी लावला आणि तो इतका जागतिक स्तरावर कसा बनला? या लेखात, आम्ही YouTube चा इतिहास आणि उत्क्रांती, एक साधी व्हिडीओ-सामायिकरण वेबसाइट म्हणून विनम्र सुरुवातीपासून ते मीडिया महाकाय आणि सांस्कृतिक शक्ती म्हणून तिची सद्य स्थिती शोधू.
युट्युब चा शोध कोणी लावला
युट्युब चा शोध चाड हर्ले, स्टीव्ह चेन आणि जावेद करीम या तिघांनी लावला. वेबसाइटची कल्पना 2005 च्या सुरुवातीला आली जेव्हा हर्ली, चेन आणि करीम ऑनलाइन व्हिडिओ शेअर करण्याचा सोपा मार्ग नसल्यामुळे निराश झाले होते. त्यांना एक प्लॅटफॉर्म तयार करायचा होता जिथे वापरकर्ते सहजतेने व्हिडिओ अपलोड, शेअर आणि पाहू शकतील.
हर्लेचा जन्म 1977 मध्ये पेनसिल्व्हेनिया, यूएसए येथे झाला. त्याने इंडियाना युनिव्हर्सिटी ऑफ पेनसिल्व्हेनिया येथे डिझाईनचा अभ्यास केला आणि 1999 मध्ये वेब डिझायनर म्हणून PayPal मध्ये सामील झाले. पेपल येथे तो चेन आणि करीमला भेटला आणि त्यांच्याशी मैत्री झाली.
चेनचा जन्म 1978 मध्ये तैवानमध्ये झाला. तो आठ वर्षांचा असताना कुटुंबासह यूएसएला गेला. त्याने अर्बाना-चॅम्पेन येथील इलिनॉय विद्यापीठात संगणक शास्त्राचा अभ्यास केला आणि 2000 मध्ये PayPal मध्ये अभियंता म्हणून सामील झाले. तो PayPal मधील पहिल्या कर्मचाऱ्यांपैकी एक होता आणि त्याचे मुख्य तंत्रज्ञान विकसित करण्यावर काम केले.
करीमचा जन्म १९७९ मध्ये पूर्व जर्मनीत झाला. तो 14 वर्षांचा असताना तो आपल्या कुटुंबासह यूएसएला गेला. त्याने Urbana-Champaign येथील इलिनॉय विद्यापीठात संगणक विज्ञानाचा अभ्यास केला आणि 2000 मध्ये PayPal मध्ये अभियंता म्हणून सामील झाले. त्याने PayPal चे मुख्य तंत्रज्ञान विकसित करण्यावरही काम केले आणि त्याची फसवणूक-प्रतिबंध प्रणाली डिझाइन करण्यात मदत केली.
युट्युब चा शोध कसा लागला
तिन्ही मित्रांनी 14 फेब्रुवारी 2005 रोजी www.youtube.com हे डोमेन नाव नोंदणीकृत केले. त्यांनी सुरुवातीला YouTube ची एक डेटिंग साइट म्हणून कल्पना केली जिथे वापरकर्ते स्वतःचे व्हिडिओ अपलोड करू शकतील आणि त्यांच्या आवडीनुसार संभाव्य जुळणी शोधू शकतील. तथापि, त्यांना लवकरच समजले की अशा सेवेला फारशी मागणी नाही आणि त्यांनी सामान्य व्हिडिओ-सामायिकरण प्लॅटफॉर्मवर जाण्याचा निर्णय घेतला.
त्यांनी मे 2005 मध्ये YouTube ला बीटा साइट म्हणून लाँच केले. YouTube वर अपलोड केलेल्या पहिल्या व्हिडिओचे शीर्षक होते “Me at the zoo” आणि त्यात करीम सॅन दिएगो प्राणीसंग्रहालयातील हत्तींबद्दल बोलत होते. व्हिडिओ अजूनही YouTube वर उपलब्ध आहे आणि एप्रिल 2023 पर्यंत 150 मिलियन हून अधिक दृश्ये आहेत.
संगीत, विनोदी, क्रीडा, शिक्षण, बातम्या आणि बरेच काही यासारख्या विविध विषयांचे व्हिडिओ पाहणे आणि सामायिक करणे आवडते अशा इंटरनेट वापरकर्त्यांमध्ये साइटने पटकन लोकप्रियता मिळवली. डिसेंबर 2005 पर्यंत, YouTube प्रतिदिन 2 दशलक्षाहून अधिक व्हिडिओ दृश्ये देत होते. जानेवारी 2006 पर्यंत, ही संख्या दररोज 25 दशलक्ष पेक्षा जास्त व्ह्यूजपर्यंत वाढली होती. जुलै 2006 पर्यंत, YouTube जगातील टॉप टेन सर्वाधिक भेट दिलेल्या वेबसाइट्सपैकी एक बनले होते.
युट्युब वेबसाइट चा विकास
YouTube वरील ट्रॅफिकमधील प्रचंड वाढीमुळे संस्थापकांसाठी स्वतःची आव्हाने निर्माण झाली. मागणीनुसार राहण्यासाठी त्यांना सतत अधिक सर्व्हर आणि बँडविड्थमध्ये गुंतवणूक करावी लागली. त्यांना कॉपीराइट उल्लंघनाशी संबंधित कायदेशीर समस्यांना सामोरे जावे लागले, कारण अनेक मीडिया कंपन्यांनी तक्रार केली की YouTube वर अपलोड केलेल्या काही व्हिडिओंमध्ये त्यांचे कॉपीराइट केलेले साहित्य आहे.
त्यांच्या वेबसाइटवर कमाई करण्यात किंवा त्यांच्या वाढत्या खर्चात मर्यादित यश मिळून, YouTube ने खरेदीदार शोधण्‍यास सुरुवात केली. ऑक्टोबर 2006 मध्ये, त्यांना एक सापडला: Google Inc., अमेरिकन सर्च इंजिन दिग्गज ज्याकडे Gmail, Google Maps, Google Docs आणि बरेच काही यासारख्या इतर अनेक ऑनलाइन सेवा देखील आहेत.
नोव्हेंबर 2006 मध्ये Google ने $1.65 अब्ज स्टॉकमध्ये YouTube खरेदी करण्यास सहमती दर्शवली. त्यावेळच्या इंटरनेट इतिहासातील हे सर्वात मोठे अधिग्रहण होते. Google ने YouTube ला एक धोरणात्मक मालमत्ता म्हणून पाहिले जी स्वतःची व्हिडिओ सेवा, Google Video, वापरकर्त्यांमध्ये जास्त आकर्षण निर्माण करण्यात अयशस्वी ठरू शकते.
तथापि, वेबसाइट्स विलीन करण्याऐवजी, Google ने YouTube ची ब्रँड ओळख आणि ऑपरेशन अबाधित ठेवण्याचा निर्णय घेतला. याने YouTube ला त्याचे तंत्रज्ञान, सामग्री गुणवत्ता, वापरकर्ता अनुभव आणि महसूल प्रवाह सुधारण्यासाठी अधिक संसाधने आणि कौशल्य देखील प्रदान केले.
Google ने अनेक मनोरंजन कंपन्यांशी देखील वाटाघाटी केल्या ज्या कॉपीराइट केलेल्या व्हिडिओ सामग्रीला YouTube वर दिसण्याची परवानगी देतील आणि YouTube वापरकर्त्यांना त्यांच्या व्हिडिओंमध्ये काही कॉपीराइट केलेली गाणी समाविष्ट करण्याचा अधिकार देईल. अधिकार धारकांकडून विनंती केल्यावर कोणतेही उल्लंघन करणारे व्हिडिओ काढून टाकण्यासही सहमती दिली.
YouTube च्या शोधावर निष्कर्ष
युट्युब चा शोध चाड हर्ले, स्टीव्ह चेन आणि जावेद करीम या तिघांनी लावला. YouTube ने केवळ लोकांची ऑनलाइन व्हिडिओ सामग्री वापरण्याची आणि तयार करण्याची पद्धत बदलली नाही तर समाज आणि संस्कृतीच्या विविध पैलूंवरही प्रभाव टाकला आहे. YouTube ने मीडिया उत्पादन आणि वितरणाचे लोकशाहीकरण केले आहे, कॅमेरा आणि इंटरनेट कनेक्शन असलेल्या कोणालाही सर्जनशीलपणे व्यक्त होण्याची आणि जागतिक प्रेक्षकांपर्यंत पोहोचण्याची संधी दिली आहे.
याने निर्मात्यांना त्यांचे स्वतःचे ब्रँड आणि व्यवसाय त्यांच्या आवडी आणि कलागुणांच्या आधारे तयार करण्यास, स्वतःसाठी आणि इतरांसाठी उत्पन्न आणि संधी निर्माण करण्यास सक्षम केले आहे. याने वापरकर्त्यांचा एक वैविध्यपूर्ण आणि सर्वसमावेशक समुदाय वाढवला आहे जे त्यांच्या कथा, दृष्टीकोन, मते आणि अनुभव एकमेकांना सीमा ओलांडून शेअर करतात.
संबंधित लेख पहा:
